2013 yılının Mayıs ayında Taksim’deki Gezi Parkında çevre odaklı başlayan gösteriler kısa sürede hükümet karşıtı protestolara dönüşmüştü. Yaklaşık 30 gün süren gösteriler boyunca İstanbul ve Ankara’da kundaklama ve kamu mallarına zarar verme vandalizm boyutuna ulaştı. Sosyal medyada yayılan asılsız haberler ve yabancı medyanın taraflı yayınıyla olaylar büyüdü. Sözde iki ağaç için başladığı söylenen eylemler, kısa süre içinde iktidarı çökertmeyi hedefleyen uluslararası güçlerin operasyonu olduğunu açık etti.
1) Gezi olayları nasıl başladı?
27 Mayıs 2013’de Taksim Yayalaştırma Projesi kapsamında Topçu Kışlası inşası için Gezi Parkı’ndaki ağaçların sökülme işlemini durdurmak amacıyla başlayan çevre odaklı eylem, ilerleyen günlerde, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve hükümetine yönelik büyük protestolara dönüştü. Özellikle yabancı medyanın büyük ilgi göstermesi, terör örgütü sempatizanlarının polis üzerinde yaptığı kışkırtmalar ile süreç yaklaşık 30 gün sürdü.
2) Gezi olaylarında siyasi partiler ve gayrimeşru güçler ne rol oynadı?
Gezi olaylarındaki çevre odaklı protestoların dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’a karşı protestolar haline gelmesinde siyasi partiler önemli rol oynadı. Özellikle CHP milletvekilleri ve Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, süreç boyunca AK Partiye ve ona oy veren çoğunluğa karşı tehlikeli bir dil kullandı. Bu nefret dili ve hedef göstermenin sonucunda ülkenin çeşitli bölgelerinde AK Partiyi destekleyen vatandaşlara yönelik sözlü, hatta fiziksel saldırılara kadar olayların çıkmasına neden oldu. Siyasi partilerin yanında ABD, AB ve Soros kurumları tarafından fonlanan sözde sivil toplum kuruluşları, Gezi protestoları boyunca İstanbul’daki çeşitli eylemci gruplara destek sağladı.
3) Uluslararası medyanın Gezi protestolarına ilgisi nasıldı?
Önde gelen Batılı medya kuruluşlarının (BBC, Reuters, AFP, Deutche Welle) protestoları 24 saat canlı yayınlama politikası protestoların büyümesinde önemli rol oynadı. Yerli medyanın asılsız haber üretmesi, bunun yanında sosyal medya platformlarında yapılan dezenformasyonlar sürecin gereğinden fazla uzamasına yol açtı.
4) 30 gün süren Gezi olayları öncesi Türkiye’nin ekonomik göstergeleri ne durumdaydı?
Gezi olayları öncesi Türkiye’nin açıklanan son ekonomik göstergelerinde
Ekonomik Büyüme % 4.2
İşsizlik % 9,0
Enflasyon % 7,40
Faiz %5,9
Dolar Kuru 1$=1,90 TL
Borsa 93.398,33
5) Gezi olayları sonrası ekonomik göstergeler ne duruma geldi?
Gezi olayları sonrasında Türkiye’nin açıklanan son ekonomik göstergelerinde (2014 Ocak)
Ekonomik Büyüme % 2.9
İşsizlik % 9,9
Enflasyon % 8,17
Faiz %9,1
Dolar Kuru 1$=2,18 TL
Borsa 89.200
6) Gezi Parkı protestolarında ne tür eylemler yapıldı?
Gezi Parkı protestoları boyunca özellikle İstanbul ve Ankara’da çok sayıda kundaklama olayı yaşandı. Yüzlerce dükkan zarara uğradı. Belediye otobüsleri ve sivil araçlar ateşe verildi. Polislere yönelik linç girişimleri yaşandı.
Vandalizme dayalı protestoların yanında Taksim Meydanı’ndaki Atatürk Kültür Merkezinin üzerine asılan Atatürk posterine bakarak saatlerce hareket etmeden ve kimseyle konuşmadan ‘duran adam eylemi’ gerçekleştirilmek suretiyle uluslararası ilginin sürekliliği sağlanmaya çalışıldı.
Sandıkta sonuç alamayan zihniyet, özellikle İstanbul ve Ankara’da tencere tava çalarak kendilerince netice almaya çalıştı.
7) Gezi protestolarının nihai hedefi neydi?
Protestolar her ne kadar çevre odaklı başlasa da ilerleyen günlerde hükümet ve Recep Tayyip Erdoğan’ı vandalizm ile düşürmeye yönelik protestolara dönüştü. Gezi protestolarının ülkeye maliyeti 164 milyar doları buldu. Protestocu grupların vatandaşlar tarafından dikkate alınmaması sonucu yaklaşık 30 gün süren protestolar sessiz bir şekilde sona erdi.