2018’deki dolar artışı ile beraber basın yayın sektörü zor şartlar altında varlığını devam ettirmeye çalışırken, yayıncıları sevindiren bir müjde geldi. 1 Şubat itibariyle kitaplardaki KDV oranının sıfırlanması sadece yayıncılar için geçerliydi. Buna göre okur, doğrudan yayınevinden aldığı kitapta KDV’den muaftı fakat aynı kitabı herhangi bir kitapçıdan aldığı zaman yüzde 8 oranında KDV ödeyecekti. Yeni yapılacak düzenlemeye göre kitap ve süreli yayınlardaki KDV’nin sıfırlanması kitapçı ve dağıtımcılar için de geçerli olacak. Yani okur, kitabı ya da herhangi süreli yayını nereden alırsa alsın yüzde 8’lik vergiden muaf olacak. Hâl böyle olunca etiket fiyatları da düşmüş olacak. Tabi yayıncılarda bu indirime saygı duayarsa… Bu düzenlemenin yayıncılar ve okurlar için ne ifade ettiğini, kültür hayatımızın zenginleşmesine katkısı olup olmayacağını ve yayıncıların başka ne tür sorunları olduğunu Profil Yayınları’nın sahibi Münir Üstün’e sorduk. Ülkemizdeki yayıncı, yazar ve sanatçının, inşaatçı ve sanatçı ile aynı kefeye koyulmaması gerektiğini söyleyen Üstün, son yapılan düzenlemenin okuyucu için iyi bir gelişme olduğunu vurguluyor. 2018’deki dolar artışı ile beraber basın yayın sektörü zor şartlar altında varlığını devam ettirmeye çalışırken, yayıncıları sevindiren bir müjde geldi. 1 Şubat itibariyle kitaplardaki KDV oranının sıfırlanması sadece yayıncılar için geçerliydi. Buna göre okur, doğrudan yayınevinden aldığı kitapta KDV’den muaftı fakat aynı kitabı herhangi bir kitapçıdan aldığı zaman yüzde 8 oranında KDV ödeyecekti. Yeni yapılacak düzenlemeye göre kitap ve süreli yayınlardaki KDV’nin sıfırlanması kitapçı ve dağıtımcılar için de geçerli olacak. Yani okur, kitabı ya da herhangi süreli yayını nereden alırsa alsın yüzde 8’lik vergiden muaf olacak. Hâl böyle olunca etiket fiyatları da düşmüş olacak. Tabi yayıncılarda bu indirime saygı duayarsa… Bu düzenlemenin yayıncılar ve okurlar için ne ifade ettiğini, kültür hayatımızın zenginleşmesine katkısı olup olmayacağını ve yayıncıların başka ne tür sorunları olduğunu Profil Yayınları’nın sahibi Münir Üstün’e sorduk. Ülkemizdeki yayıncı, yazar ve sanatçının, inşaatçı ve sanatçı ile aynı kefeye koyulmaması gerektiğini söyleyen Üstün, son yapılan düzenlemenin okuyucu için iyi bir gelişme olduğunu vurguluyor.
Kitapta ve süreli yayınlarda KDV’nin sıfıra düşürülmesi yayınevlerine nasıl bir rahatlama sağlayacak?
Umarım satışları artıracak bir rahatlama olur. Pratikte ne olacağını göreceğiz. Fakat okuyucu için çok iyi bir gelişme…
Okuyucu kitaba daha ucuza ulaştığı için, kitap okuma oranlarında artış yaşanır mı?
Türkiye’de okuma oranları her yıl artıyor. Okuma kültürü geliştikçe ve iyi muhtevalar üretildikçe okuma oranları tabii ki artacaktır. Kitap fiyatlarının düşmesi bu orana olumlu bir etki yapacaktır. Asıl olan fiyat değil okuma kültürü!
Okuyucunun önündeki engel sadece kitabın fiyatı mıydı?
Ben şahsen okumanın önünde bir engel olduğunu düşünmüyorum. Tamamen şehir efsanesi…
Telif ödemelerinde de vergiden muafiyet çalışmaları yapılıyor mu?
Biz yayıncılar uzun yıllardır bu meselelerle ilgileniyoruz. Telif ödemelerinde yapılan stopaj ve KDV’ye dikkat çekiyor ve devlete çeşitli önerilerde bulunuyoruz. Ama mâlî sistemi değiştirmek çok kolay olmuyor. İşin matematiği çok farklı demek ki! Devletimiz yazarlarımızın yanında olmalı ve stopaj ve KDV yükünden yazarlarımızı kurtarmalı.
Dolar artışından sonra çeviri eserlerin teliflerindeki anlaşmalarda herhangi bir sınırlama getirildi mi?
Bir sınırlama söz konusu değil. Yurtdışı yayınevleri ve ajanslarla sıkı pazarlıklar yapıyoruz. Dünya değişiyor! Ticaret değişiyor! Döviz kurları değişiyor. Oyun yeniden kuruluyor. Bu kurguyu herkese anlatmaya çalışıyoruz.
Kâğıt fiyatları da çok yüksek. Kâğıttan da KDV indirimi konusu gündeme geliyor mu?
Ne güzel bir soru… İnşallah diyelim. Bu sadece kâğıt için değil matbaa süreci içinde geçerli. Sesimizin çok gür çıkması için kâğıtçı ve matbaacıları yanımıza almalıyız. İnşallah başarırız…
Yayınevlerinin başka hangi sıkıntıları var?
KDV konusunda yola çıkarken bizler devlette biriken KDV miktarlarımızı geri almak veya vergi ve SGK giderlerinizden mahsuplaşmak üzere kurgu yapmaya çalışmıştık. Ama KDV 0 oldu. Devlette biriken KDV alacaklarımızın ne olacağı meçhul. Bu konunun açıklığa kavuşmasını bekliyoruz.
Kitaplar ve süreli yayınlardaki vergiler sıfırlanarak kültürün ayakta tutulması hedefleniyor. Kültürümüzün ayakta tutulması için bu yeterli olur mu, başka neler yapılmalı?
Türkiye, Güney Kore ve Tunus modellerini örnek almadıkça işimiz zor bizim. Bu iki ülkede yayıncı, yazar ve sanatçıya krediler en alt seviyeden veriliyor ve destekler tam olarak sağlanıyor. İnşaat veya sanayi sektörüne krediler en üst seviyeden veriliyor. Ülkemizde ise yayıncı, yazar ve sanatçı inşaatçı veya sanayici ile aynı kefeye konuluyor. Bu sistem değişmedikçe bizim sorunlarımız bitmez. Ayın sonunu zor getiriyoruz. 2019 çok karanlık bizim için.
Kitap konusunda verginin kaldırılmasıyla fiyatların düşürülmesi işe yarayabilir. Ancak süreli yayınlar için bunu söyleyebilir miyiz?
Süreli yayınların işi biz kitap yayımlayanlardan daha zor. Kültür Bakanlığı 2019 yılında dergi alımlarını yüzde 50 düşürmüş. Tasarruf edecek başka bir kalem kalmamış gibi… İnsan gerçekten büyük hayal kırıklığına uğruyor. İfrat-tefrit meselesi bizde çok yanlış anlaşılmış. Dergilerin alımlarını artırmaları gerekirken yüzde 50 düşürmüş Bakanlığımız…
Okuyucularınızdan herhangi bir geri dönüş aldınız mı? KDV’nin kaldırılacak olmasına ne diyorlar?
Okuyucularımız çok mutlu… Onlar mutlu olsunlar yeter…
