Evde kalırken evsizleri unutma!

Korona tüm dünyayı etkisi altına alırken ülkeler vatandaşlarını sosyal izolasyon için evden çıkmamak konusunda teşvik ediyor. Birçok ülke bu uyarıları dikkate almayan vatandaşları için sokağa çıkma yasağı ilan ederken bazı ülkeler, dışarıda olanlara yaptırım bile uyguladı. Mesela Fransa, evsiz vatandaşlarına sokakta bulunduğu gerekçesiyle para cezası kesti. Cümlede bir tezatlık olduğunu hemen fark etmişsinizdir. ‘Evsizler evinde değil’ diye ceza kesildi… Salgın (pandemi) olarak ilan edilen bu hastalıkla beraber evi olmayanların sokaklarda taşıyacağı riski dünya düşünmüyor mu sorusu geliyor haliyle akıllara.

İlk olarak dünyada hangi şehirlerde ‘ne kadar evsiz var’ öncelikle buna göz atmak lazım. Evsizler, genelde alışveriş merkezi, cami, park gibi kamuya açık alanlarda kalıyorlar. Çoğu evsiz, metro girişleri, alt geçitler gibi yerlerde de geceyi geçirebiliyor. Yiyecek ihtiyaçlarını salgın öncesi yardım kuruluşları ve aşevleri sayesinde gideren evsizler, salgın sonrası maalesef pek yiyecek bulamıyor. Çünkü alınan önlemler kapsamında birçok lokanta, kamu kurumu ve toplu alan kullanıma kapandı.

EVSİZLER RİSK ALTINDA

Evsizler, sokağa çıkan insan olmayınca kendilerine para ya da yiyecek verecek kimseyi bulamıyor. Lokantaların birçoğunun paket servise geçmesi, yiyecek konusunda bir hayli sıkıntıya düşmelerine neden oluyor. Birçok evsiz özellikle de hijyene âzamî derecede dikkat etmesi gereken bir dönemde, maalesef çöplerden yemek toplamak zorunda kalıyor. Birçoğu bu durumdan rahatsız olsa, temizlik için ihtimam gösterse bile karnını doyurmak için tek yol olarak bunu görüyor.

Türkiye’de bazı yardım kuruluşları evsizlere kıyafet ve yemek yardımı yapıyor. Her ne kadar bu yöntemlerle evsizlerin ihtiyaçları giderilse de virüsten yüzde yüz korunmaları pek mümkün değil. Birçok insanın temas ettiği yüzeylerde yatan evsizler virüsten en çok etkilenecek kişiler. Yaşları göz önüne alındığında ve birçoğunun kronik hastalığı olduğu düşünüldüğünde hastalığa yakalanmaları işten bile değil. Hastalığın yayılma riskini ve kayıpları düşürmek için evsizlere barınma imkânlarının sağlanması gerekiyor.

AZIMSANMAYACAK KADAR ÇOKLAR

Birlemiş Milletler raporuna göre dünyada 100 milyona yakın evsiz var. Yani Türkiye nüfusunun yüzde 120’si kadar. Bu rakamların ne kadar doğru ve gerçekçi olduğu da meçhul. Muhtemelen gerçek bunun en az iki katı. Zira pek çok ülke gerçek verileri paylaşmıyor. En fazla evsiz bulunan ülkeler sırasıyla şöyle;

 Filipinler Manila’da 4,5 milyon,
 New York’ta 74 bin,
 Hindistan Mumbai’de 60 bin,
 Los Angeles 58 bin,
 Moskova 58 bin,
 İsrail’de ise yaklaşık 25 bin evsiz olduğu biliniyor.
Türkiye’deki evsizlerin sayısına ilişkin net bir sayı ve rapor yok. Bu sayı yaklaşık 70 bin olarak kabul ediliyor. Bunlardan yaklaşık 8 bini İstanbul’da bulunuyor. Buna evsiz düzensiz göçmenleri de eklediğinizde sayı neredeyse 10 binlere yaklaşıyor. Metro, metrobüs duraklarında ve terk edilmiş binalarda yaşayan evsizlerin en yoğun olduğu ilçeler Fatih, Beyoğlu, Kadıköy, Üsküdar, Beşiktaş ve Şişli. Peki, korona karşısında ülkeler evsiz vatandaşları için neler yapıyor?

GÖZETİM ALTINDALAR

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, sokakta yaşayan vatandaşları geçtiğimiz hafta spor tesislerine yerleştirmişti. Evsiz vatandaşlar, 14 gün bu tesislerde kaldıktan sonra başka tesislere yerleştirilecek. Sokakta yaşayanlar Alo 153’e, zabıtaya ve polise durumlarını bildirerek götürülecekleri yerde banyolarını yapıp temiz kıyafetlere ulaşabilecek. Yaklaşık 3 ay boyunca bu izolasyonun sürdürülmesi planlanıyor.

Ankara Valiliği de korona tedbirleri kapsamında, Ankara otogarında (AŞTİ) yaşayan evsizleri tespit ederek şefkat evlerine yerleştirdi. Yaklaşık 30 evsiz, bir süre burada gözetim altında tutulacak.

AVRUPA’DA DURUM

İNGİLTERE: Virüsün yayıldığı ilk dönem sürü bağışıklığını benimseyen İngiltere, herhangi bir önlem almazken vak’a sayısının hızla artması sonrası ciddiyeti ele aldı. Evsizlere, polis tarafından evsizler merkezine gitmesi yönünde uyarılar yapıldı. Fakat salgın nedeniyle merkezlerin tamamı kapalı durumda. Normal zamanda bile soğuktan ya da yetersiz yiyecekten İngiltere’de her yıl onlarca insan hayatını kaybediyor. Sokağa çıkma yasağının ilan edildiği İngiltere’de on binlerce evsiz yardım bekliyor.

 İTALYA: İtalya korona salgının en hızlı yayıldığı Avrupa ülkelerinden birisi. Ülkede toplam evsiz sayısı 50 bin. Özellikle hastalığın hızla yayıldığı Lombardiya bölgesindeki evsizlerin kendilerini karantinaya alması önemli. Kendilerini izole edemiyor olmaları da artan vaka sayılarının ana sebepleri arasında gösteriliyor. Bir kısım evsiz izole edilmeye çalışılsa da her geçen gün artan kalacak yer problemi diğer evsizleri almaya olanak sağlamıyor. Hastalarla başa çıkmakta zorlanan, yer yer onları ölüme terk eden İtalya, 50 bin kişiyle nasıl ilgilenecek büyük bir soru işareti.

AMERİKA: ABD’nin Nevada eyaletinin Las Vegas bölgesindeki iki evsiz barınağından biri olan, 500 yatak kapasiteli Katolik Hayır Kurumu’nda kalan bir evsiz vatandaşın korona testi pozitif çıkmıştı. Bunun üzerine barınakta kalan diğer evsizler belediye tarafından oluşturulan otopark barınağına yönlendirildi. Sosyal tesislerde yaşanan problem ve birçok insanın her geçen gün enfekte olması endişesiyle evsiz kişiler, açık otoparkta kalmaya başladı. Açık otoparkın zeminine yaklaşık 2 bin metrekarelik halı serildi. Touro Üniversitesi Tıp Fakültesinden öğrenciler buradaki kişileri muayene etti. Las Vegas belediyesi sözcüsü David Riggleman, “Buranın avantajı şu ki, barınakta kalanları birbirlerinden çok daha uzağa yayarak sosyal mesafeyi daha iyi ayarlayabiliyoruz” dedi. Serilen halıların dezenfekte edilmesinin zorluğundan dolayı kaldırıldığını aktaran sözcü Riggleman, “bu yüzden uyku matı kullanmak istedik fakat elimizde hiç yoktu” dedi. Sosyal mesafenin uygulanmasını isteyen yetkililer otoparkın beton zeminine 2 metre aralıklarla beyaz kutular çizdi. Öte yandan ABD’nin California eyaletinde yaşayan evsizler, boş evleri işgal etti. İşgal girişiminde bulunan diğer eylemciler tutuklandı. Ev işgali sadece birkaç evle sınırlı kalmış oldu. New York’ta ise evsizlerin birçoğu metrolarda yatıyor.

ALMANYA: Sosyal medyada Almanya’dan paylaşılan bazı video ve fotoğraflarda insanların evsizler için köprü ve alt geçitlere poşetlerle yiyecek astığı görülüyor. Almanya’da aşevleri enfeksiyon riskine karşı kapanmış durumda olduğundan evsizler için yemek paketleri hazırlanıyor. Gıda ve hijyen malzemelerinin yanında giyecekler de evsizlerin kullanımı için belli bölgelere bırakılıyor. Evsizlerin bu süreçte başvurabileceği bir sosyal yardım da bulunmuyor.

Kendi evsiz vatandaşlarına ilgisiz olan Avrupa, mültecileri baş üstü edecek değil. Ülkelerinden ayrılıp daha iyi bir hayat sürme ve iyi bir iş sahibi olma hayaliyle Avrupa’ya giden mültecilerin durumu da oldukça zor. Günlük ücretleri çok düşük olan mültecilerin yaşam ortamları kalabalık ve temizlik konusunda oldukça elverişsiz. Temel insan hakkı olan yaşamak ve barınmak gibi önceliklerin evsiz ve mültecilere verilmesi hastalığın yayılmasına engel olmak için de önemli bir adım olacak. Özellikle evsizler ve mülteciler arasındaki bir hastalık büyük problemler getirebilir.

Benzer konular