Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’na girdikten sonra bir daha kendisinden haber alınamayan Cemal Kaşıkçı, Adnan Kaşıkçı’nın kuzeniydi. Dünyanın en zengin adamlarından biri olan Adnan Kaşıkçı’nın kızı Nebile’nin adını verdiği yatı, James Bond’un Asla Asla Deme filminin mekanı olmuş, bir dönem Donald Trump tarafından satın alınmış, daha sonra Velid bin Tellal tarafından alınıp Kingdom 5KR adı verilmişti. Tellal, Adnan Kaşıkçı’nın arkadaşı, Cemal Kaşıkçı’nın gazetecilik faaliyetlerinin destekçisiydi.
Ünlü aktör Sean Connery 1971 yılında James Bond serisinde oynadıktan sonra büyük konuşmuş ve bir daha asla bir Bond filminde rol almak istemediğini açıklamıştı. Bundan 12 yıl sonra kader ağlarını ördü ve bir James Bond filminde daha rol aldı. Serinin belki de en unutulmaz filmlerinden Asla Asla Deme’nin adı Connery’nin bu kararına verilmiş iyi bir cevaptı. Filmin bir kısmı lüks bir yatta geçiyordu. Bu yat o zamanlar dünyanın en zengin adamlarından biri olan Adnan Kaşıkçı’ya aitti. İçinde sinema salonu, gece kulübü, yüzme havuzları, helikopter pisti olan, dünyada birçok kişinin ilgisini çeken bu yüzen sarayın ismi Adnan Kaşıkçı’nın 1962 doğumlu kızıyla aynı adı taşıyordu: Nebile. Nebile yat inşa edildiğinde 18 yaşındaydı ve yattaki ışıltılı hayatın tam göbeğinde yer alıyordu. Yatın içinde o zamanlar dünyada nadiren bulunan internetin olduğu ve Adnan Kaşıkçı’nın internet bağlantısı aracılığı ile New York Borsası’nda işlem yaptığı söylenenler arasında. Sonraları kurduğu bir internet şirketi nedeniyle hisse kağıtlarında spekülasyon iddiasıyla ABD makamları tarafından sorgulandığını da ekleyelim.
AİLE KAYSERİ KÖKENLİYDİ
Kaşıkçı ailesinin Kayseri kökenli olduğu ve ticareti bu nedenle iyi başardığı söylenir. Ailenin iki ferdi Muhammed ve Abdullah Kaşıkçı, İttihat ve Terakki’nin Medine yetkilileri arasında yer almış. İki kardeşten Abdullah, muhtesip olarak görev yapmış. Arap İsyanı’nın ardından Muhammed Medine’den sürülmüş ve Şam’da tıp öğrenimi görmüş. Sonrasında Paris’e gitmiş. Nasıl olduysa sonrasında Mekke’ye dönerek özel muayenehane açmış. Sonrasında Kral’ın güvenini kazanmış ve sadece onun özel doktoru olmakla kalmamış aynı zamanda Suudi Arabistan’daki sağlık sistemini kurmuş. Mısır’dan getirdiği doktorlarla kurduğu bu sistem bugünün Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı’nın temellerini oluşturuyor.
VELİD BİN TELLAL KİLİT İSİM
Muhammed Kaşıkçı’nın çocuklarından Adnan, şu anda pek çok Arap monarşisinde olduğu gibi eğitim için Amerika’ya gitmiş. Amerika’daki günlerde monarşinin diğer parlak çocuklarıyla bir araya gelmiş. Bunlardan biri Velid bin Tellal. Bu ismi aklınızda iyi tutun çünkü sık karşılaşacaksınız. Kurduğu bağlantılar sayesinde iyi para getiren işlerden olan küresel silah ticaretine el atmış. Kar oranı yüksek ve neredeyse tamamen vergiye tabi olamayan kazançlardan oluşan kocaman bir servete ulaşması çok uzun zamanını almamış. İş yaptığı büyük isimlerin gölgesinde güvenlik endişesi olmadan yaşayıp gitmiş. Amerika Birleşik Devletleri’nin İran’a silah satış sürecini tanımlayan İran-Kontra hadisesinde yine Adnan Kaşıkçı’nın ayak izleri mevcut. Hızla iletişim kurma ve insanlarla kaynaşabilme özellikleri seksenlerde kendisini dünyanın en zengin insanı haline getirmişti. Soğuk Savaş’ın alameti farikalarından vekalet savaşlarının finansmanını ve artan küresel ticaret hacmini düşününce çok da şaşırtıcı gelmiyor.
DÜNYANIN EN BÜYÜK PR PROJESİ
Adnan Kaşıkçı kendisi üzerine kurduğu kocaman bir sistemi büyük bir beceriyle gece gündüz durmadan çalışarak sürdürdü. Belki de Nebile ismini verdiği yatı, tüm işlerini kolayca yönetebileceği ve takip endişesi olmadan hayatını sürdürebileceği bir kale olarak tasarlamıştı. Herkesin gözünün önünde bir hayat sürmesine rağmen herkesin çok kısıtlı bilgiye sahip olduğu bir kişilikti. Dostlarından biri onun için “Dünyanın en büyük PR (halkla ilişkiler) projesiydi” diyor. Nebile’yi belki de müşfik bir baba ve yıkılamaz bir güce sahip olduğunun işareti olarak konumluyordu. Güç, birçok kişiyi yanına çeker ve etkiler. Bunlardan biri de İngiltere’nin önde gelen müzik gruplarından Queen oldu. Grup üyelerinden Freddy Mercury’nin Kaşıkçı’nın Gemisi ismindeki şarkısı 1989 yılında Miracle albümünde yer almış. İngiliz bir tasarımcı tarafından şekillendirilip Bugatti firması tarafından üretilip, Bond filmlerinde görünmesinden sonra dünyaca ünlü bir İngiliz müzik grubu tarafından şarkı haline getirilen başka bir deniz aracı olduğunu sanmıyorum. Bu bile başlı başına büyük bir halkla ilişkiler faaliyeti sayılabilir. Aynı dönemlerde Medellinli Pablo Escobar’ın kısa zamanda eriştiği zenginliği karşısında ödediği kaçak göçek hayatı düşünürseniz Adnan Kaşıkçı’nın kurduğu sistemin “başarısı” daha iyi anlaşılabilir.
TRUMP PRINCESS’TAN KINGDOM 5KR’YE
Adnan Kaşıkçı, düşüşe geçtiği dönemde İsviçre’de tutuklanır. Kendisini hapse götürmeye gelen polislere lüks otelinde ev hapsinde tutulup tutulamayacağını soracak kadar kendine güvenir. Yatına ismini verdiği kızı o günlerde görüştüğü tek kişi olur. Lüks otelinden çıkıp babasına günlük ziyaretlerde bulunan Nebile, belki de hayatta sahip olunan gerçek kıymetin ne olduğunu da göstermektedir.
Zenginlik el değiştirmekte ve güzel günler yerini zorluklara bırakmaktadır. Bu süreçte Kaşıkçı’nın Nebile ismindeki lüks yatı Brunei Sultanı’na satılır. Dillere destan yat daha sonra dünyanın en zengin adamlarından biri olmak isteyen Amerikalı iş adamı Donald Trump’a satılır ve ismi de değişir Trump Princess. Trump’ın sahip olduğu her şeyin üzerine kendi adını yazmak gibi bir alışkanlığı olduğu için yatın adının başında da kendi ismi yer almış. Trump, bu yüzen kalenin içinde Kaşıkçı’nın gölgesiyle yaşamaktan daha fazla memnun kalmamış olacak ki Suudi prenslerinden birine Velid bin Tellal’a satar. Tellal, Suudi Arabistan’ın kurucusu Abdülaziz bin Suud’un torunlarından biri ama babası kral olmadığı ve olması muhtemel görünmediği için gölgede kalanlardan. Adnan Kaşıkçı’nın arkadaşı olması, onun ışıltılı hayatına nüfuz etmesini sağlamış olabilir. Nebile, sonraki ismiyle Trump Princess ve en sonuncu adıyla Kingdom 5KR. Kingdom, Krallık demek, Tellal’ın holdinginin adı aynı zamanda. 5, Tellal’ın uğurlu rakamıymış. K ve R harfleriyse çocuklarının isimlerini temsil ediyor. Hiçbiri Nebile kadar yalın ve etkileyici değil.
CEMAL KAŞIKÇI’NIN DESTEKÇİSİ TELLAL’DI
Tellal, Kaşıkçı’dan ilham alsa da onun gibi olmayı denemedi. Kendi yolunu tuttu. Suud ailesindeki yerinin farkındaydı ve neşeli bir profil seçti. Kaşıkçı’dan farklı olarak Muhammed bin Selman tarafından tutuklandığında Ritz Carlton otelinde kalma imtiyazına sahip oldu. Yüksekçe bir bedel ödeyerek özgür kaldı. Kaşıkçı ailesiyle olan teması ise Adnan Kaşıkçı sonrası devam etti. Adnan Kaşıkçı’nın kuzeni Cemal Kaşıkçı’nın gazetecilik çabalarının destekçisi oldu. Konumu itibariyle söyleyemediklerini Cemal’in yönettiği yayın organları aracılığı ile dile getirdi. Kendi hikayesindeki eksiklikleri kraliyeti anayasal bir monarşiye dönüştürmek isteyen Cemal’le tamamlamak istedi. Cemal Kaşıkçı kuşkusuz sahip olduğu bağlantılar ve sergilediği tavırla belki kendisinin bile farkında olmadığı bir güce sahipti. Bu gücü kendisi değilse bile Suudi monarşisi ve müttefiki Amerika yakından biliyordu. Bu gücün sınırlarını kestirmek için Afganistan’da Sovyetlere karşı verilen mücadeleden dünyanın ismini dahi bilmediği köşelerine yapılan silah sevkiyatlarına varan büyük bir hikayenin kahramanlarını düşünmek yeterli.
AİLE HİKAYELERİ HER ZAMAN ÇOK KARIŞIKTIR
Rüzgar ters yönden esti ve bir zaman yelkenlerini doldurduklarına zarar verdi. Velid bin Tellal zamanın değiştiğinin farkındaydı ve yeni güç içerikti, medyaydı. Bu nedenle 2011 yılında Twitter’a yatırım yaptığında dünya için şaşırtıcı kendisi için çok normal bir hamle yapmıştı. Konsolosluk binasına giren Cemal Kaşıkçı sadece kendi kaderini değil, ailesinin ve ailesinin dostlarının kaderini de beraberinde taşıyordu. Cemal Kaşıkçı’nın akıbetiyle ilgili ilk haberler yatı üreten, üzerinde film çeken ve adına şarkı besteleyen İngiltere’nin Reuters ajansından olmuştu. Cemal Kaşıkçı’nın bir dönem Prens El Türki’nin Londra sefareti döneminde basın danışmanlığını üstlendiğini de ayrıca kaydedelim. Kaşıkçı ailesinin İngiliz kraliyeti ile olan irtibattaki diğer ismi Dodi El Fayed. Prenses Diana ile aynı aracın içindeyken Paris’te şüpheli bir trafik kazasında hayatını yitiren Fayed’in annesi Adnan Kaşıkçı’nın kardeşi oluyor. Adnan Kaşıkçı’nın hayata gözlerini yumduğu yer de şaşırtıcı olmayan şekilde Londra’ydı.
Bir yat etrafında öbeklenen hikayenin kahramanlarından Trump şu anda ABD Başkanı olarak görev yapıyor ve her konuda “dobra” tweetleriyle gece gündüz iletişim kurmasına rağmen eski yatının sahibi olan ailenin bir ferdinin trajik akıbetiyle ilgili ketum davranmayı tercih ediyor. Velid bin Tellal’ın aklından neler geçtiğini bilmiyorum. Hikayenin tam merkezindeki Nebile, artistlik, yazarlık ve güzellik ürünleriyle uğraşarak hayatını geçiriyor ve orada da bir suskunluk yaşanıyor.
Bu bir aile hikayesi ve aile hikayeleri aslında her zaman çok karışıktır.