‘Turp gibiyim’ yani ‘çok sağlıklıyım’ demek isteyen kim varsa turp yesin. Kıştayız. Akşam sofralarının katığı turpun mevsiminde… Sıcak mizaçlı olan turp, soğuk ve serin günlerde yenildiğinde vücudu ısıtır. Yabanî turp ve bahçe turpu şeklinde iki türü vardır. Bahçe turplarının ise kara, kırmızı, beyaz gibi kabuk renklerine göre isimlendirilen çeşitleri var. Kabuğu renkli ise de içi çoğunlukla beyaz olur.
Özellikle yabanî tür olarak bilinen karaturpun kökü 50 cm kadar aşağı inebilir. Bu yüzden bayır turpu da denilir. ‘Eşek turpu’denilen yabanî turplar ise tıbbî bitki sınıfındadır.
Aslına bakarsanız turpun gerçek mevsimi şubat, marttır. Ancak her şey gibi onun da mevsimi karıştı. O yetiştiği tarlayı halı gibi kapatır. Sarı veya mor çiçekleri yazın tohuma kalır. Lakin günümüzde genellikle hibrit, ticari, kötü tohumdan ekildiği için, turpun da tadı tuzu yok. Ama siz siz olun turp ekecekseniz, gerçek Anadolu tohumlarını bulup onlardan ekin. Tohumu çoğaltıp ekmek isteyenlere verin ki, onlar ekildikçe sizin de amel defterinize sadaka yazılsın. Unutmadan, turp tohumu romatizmalı yerlere sarılsa yakı görevi görür.
İddia o ki, eskiden ağır işlerde çalıştırılan kölelere güçten düşmesin ve hastalanmasın diye, soğan, sarımsak ve turp yedirilirmiş. Hazmı zor olduğundan mideleri dertli olanlar dikkat etmeli. Özellikle çok keskin olan karaturp, midede bulantıya neden olur, çok yenildiğinde kusturabilir. Az yenildiği zaman tembel mideleri harekete geçirerek yararlı olur.
Turp keskin lezzetiyle içi ısıtan, salgıyı arttırarak hazmı kolaylaştıran nefis bir iştah ilacıdır. Kansızlıktan şikâyeti olanlara, cılız çocuklara bol bol yedirilmesi tavsiye edilir. Kırmızıturpu çerez gibi yiyin. Arınma (detoks) için baharda suyunu çıkarıp için.