Dünya barışı deyince Türk askerinin kapısı çalınıyor….
Türkiye, “Yurtta Barış Dünyada Barış” misyonuyla, soğuk savaş döneminin ardından barışa katkı sağlamak üzere binlerce askeriyle dünyanın dört bir yanında varlık gösteriyor. NATO Harekatlarında aktif görev alan Türk Silahlı Kuvvetleri, halen Bosna-Hersek, Kosova, Afganistan, Lübnan ile Somali karasuları ve açıklarında ve Akdeniz’de icra edilen barışı destekleme çabalarına katkı sağlıyor. Katıldığı harekatlarda Balkanlar’ın güvenliği ve istikrarı, terörizmle mücadele, etnik çatışmaların sonlandırılması gibi misyonlar üstlenen Türkiye, ülkelerin askeri gücünün eğitiminde ve yeniden imarında aktif rol alıyor. Türkiye, NATO harekatları dışında, dost ve müttefik devletin talebi üzerine başka birçok ülkede de varlık gösteriyor. Kıbrıs Barış Harekatı’ndan sonra 40 bini aşkın askeriyle KKTC’de ülke varlığının güvencesi olan TSK, PKK terörüyle mücadele kapsamında Irak’ın Kuzeyi’nde terörle mücadele ve IŞİD ile mücadele kapsamında Musul’da peşmergenin eğitimi amacıyla bulunuyor. Halen çok sayıda ülkenin askeri eğitim için başvurduğu TSK, önümüzdeki dönemde de Katar’da 3 bin personeliyle bir üs kurmaya hazırlanıyor. Global Firepower Index’in 2014 yılı en güçlü orduları listesine 8. Sıraya yerleşen Türk Ordusu, sınırlarını aşan varlığıyla dosta güven, düşmana korku saçıyor.
İşte Türkiye’nin Yurtdışındaki askeri gücü:
Afganistan’da 745 Türk askeri
Afganistan’da 16 Ocak 2002 tarihinde başlatılan Uluslararası Güvenlik Yardım kuvveti (İSAF) harekatına Şubat 2002’den bu yana büyük bir askeri güçle katılım sağlayan Türkiye, harekat 31 Aralık 2014’te sona erse de bölgeden askerini çekmedi. Afganistan’daki askeri varlığı dönem dönem bin 500’lere çıkan Türkiye, ISAF II ve ISAF VII dönemlerinde harekatın komutasını üstlendi. 2014’te de 1 yıl süreyle ISAF Karargahları 3’üncü Kolordu Komutanlığı tarafından desteklenirken, ISAF Kurmay Başkanlığı görevi de 3’üncü Kolordu Komutanı tarafından yürütüldü. ISAF Harekâtının 6 bölge komutanlığından biri olan Kabil Bölge Komutanlığının lider ülke sorumluluğunu 01 Kasım 2009’da devralan Türkiye, bu görevi 31 Aralık 2014 tarihine kadar sürdürdü. Bölgede halen, 01 Ocak 2015 tarihinde başlatılan Kararlı Destek Misyonu (RSM) görevi ile varlığını sürdüren TSK, muharip olmayan NATO RSM görevi kapsamında Kabil-Bagram merkez olmak üzere 4 farklı bölgede eğitim, danışmanlık ve yardım faaliyeti icra ediyor. TSK, halen Afganistan’da RSM görevi kapsamında yaklaşık 744 personel, BM Afganistan Yardım Misyonu’nda ise 1 askeri danışman ile görev yürütüyor. RSM görevleri kapsamında Başkent (Kabil) Eğitim, Yardım ve Danışma Komutanlığını (TAAC-C) üstlenen Türk askeri, Kabil Uluslararası Havaalanı’nı kuvvet koruması dâhil işletiyor. Afganistan’da ordu ve polis gücü, Türk askerinin eğitiminden geçiyor. Türkiye, ayrıca, Afganistan’ın yeniden imarında da Afgan halkına büyük katkı sağladı.
Kosova’da istikrarın güvencesi
Kosova’da Türkiye 370 askeri personeliyle Balkanların istikrar ve güvenliğini katkı sağlıyor. 1999 yılında, Kosova’da bölgesel istikrara, güvenli ve emniyetli ortama katkı sağlamak amacıyla başlatılan KFOR Harekatına başından itibaren destek veren Türkiye, farklı etnik gruplardan oluşan Kosova halkının barış ve huzuru için bölgede, bir manevra bölüğü, 6 irtibat ve izleme timi ve destek unsurlarıyla bulunuyor. Türkiye’nin kendi ayakları üzerinde durabilen emniyetli ve güvenli bir Kosova’ya kavuşuluncaya kadar harekata destek vermesi öngörülüyor. Kosova Türk Tabur Görev Kuvvet Komutanlığı, bugün Kosova Türk Temsil Heyet Başkanlığı adı altında görev yapıyor. Prizren’de konuşlu 369 personelden oluşan Kosova Türk Temsil Heyeti Başkanlığı kendisine bağlı bir motorlu piyade bölüğü, altı adet irtibat ve izleme timi ve destek unsurları ile Kosova genelinde görev yürütüyor. Türkiye, ayrıca başkent Priştine’de konuşlu KFOR karargâhında etkin kadroları ile harekâtın sevk ve idaresine katkıda bulunuyor. Kosova’da oluşturulan BM Kosova Misyonu’nda ise Türkiye’den bir subay 2011 yılından itibaren Askeri İrtibat Subayı kadrosunda görev yapıyor.
Türk askeri 1994’ten beri Bosna’da
Türkiye, Bosna Hersek’te emniyetli ve güvenli ortamın sağlanması çabalarını 1994 yılından buyana ülkede icra edilen BM, NATO ve AB harekatlarının tümünü destekledi ve desteklemeye devam ediyor. Bosna Hersek’te 1994-1995 yıllarında UNPROFOR, 1995-1996 yıllarında NATO IFOR, 1996-2004 yollarında NATO SFOR adıyla oluşturulan uluslararası barış güçleri arasında görev yapan Türk askeri, 2004 yılında Avrupa Birliği Gücü tarafından oluşturulan ve halen devam eden EUFOR ALTHEA’ya 246 personeliyle destek veriyor. Balkanlar’ın istikrar ve güvenliğine verilen önem çerçevesinde Bosna Hersek’te bulunan Türk askeri, farklı etnik gruplardan oluşan Bosna Halkının barış ve huzur içinde birarada yaşaması için var gücüyle çalışıyor. Türkiye, ALTHEA Harekâtına halen bir manevra bölüğü, 5 irtibat ve izleme timi ve destek unsurlarıyla katkı sağlıyor. Bosna Hersek’te Türkiye’nin katkısının önümüzdeki yıllarda da devam etmesi planlanıyor.
Deniz haydutlarıyla mücadele
Türkiye, küresel deniz güvenliği çabalarında da Deniz Kuvvetleri’yle aktif rol alıyor. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı unsurları, Aden Körfezi ve Somali açıklarındaki deniz haydutluğu ile mücadele harekatlarına başlangıçtan bu yana iştirak ediyor. Türkiye Okyanus Kalkanı Harekâtı ve CTF 151 misyonları için bölgede gemi tahsis ediyor. Şubat-Temmuz 2015’te Okyanus Kalkanı Harekatı’na bir fırkateyn ile (208 personel) destek veren Türkiye, Ağustos-Aralık 2015 döneminde ise CTF-151’e komuta ediyor ve bir fırkateyn ile katkı sağlıyor. Türkiye, daha önce üç kez CTF-151 Komutanlığını ve bir kez de NATO Okyanus Kalkanı Harekâtı Komutanlığını üstlendi.
Terörizme desteğin önlenmesi için Akdeniz’de
Türkiye, terörizme desteğin önlenmesine yönelik olarak 2001 yılında Doğu Akdeniz’de başlatılan, 2003 yılında ise tüm Akdeniz’e genişletilen Etkin Çaba Harekatına (OAE) katkı sağlıyor. Terörizmden büyük zarar görmüş bir ülke olarak harekatın önemli destekçileri arasında bulunan Türkiye, harekatı; bir denizaltı, İzmir’de göreve hazır bir korvet veya hücumbot, 1 akaryakıt gemisi, aylık 4 sorti hava gözetleme görevi, aylık 1-2 sorti havadan ihbar kontrol uçuşu, Aksaz Deniz Üssü ve Mersin Limanı’nın lojistik maksatlarla kullanımı ve Karadeniz Uyumu ile Akdeniz Kalkanı Harekâtlarından elde edilen bilgilerin paylaşımı çerçevesinde destekliyor. Ayrıca SNMG-2 Etkin Çaba Harekâtı kapsamında, Doğu Akdeniz’de görev yaptığı sürelerde de misyona bir fırkateyn ile katkı sağlanıyor.
Lübnan’nın inşaasında Türk eli
Türkiye, BM Lübnan Geçici Kuvveti (UNIFIL) harekatının başladığı 2006 yılından bu yana Lübnan’da Deniz Görev Kuvveti’ne destek veriyor. Lübnan’da barışın tesisi ve idamesi maksadıyla oluşturulan UNIFIL’e Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na ait bir fırkateynle katkı sağlamaya başlayan Türkiye, 20 Ekim 2006 – 02 Eylül 2013 tarihleri arasında da Sur şehri yakınları bölgesinde konuşlandırılan Türk İstihkâm İnşaat Bölüğüyle askeri karargah ve alt yapı inşasında görev aldı. Türkiye halen harekata, mevsimsel şartlara bağlı olarak yapılan planlama uyarınca, bir askeri gemiyle katkı sağlıyor. Ayrıca UNIFIL Karargâhında iki Türk Subay görev yapıyor.
Somali’ye yardım
Türkiye, ayrıca, BM Somali Yardım Misyonu’nda (UNSOM) görev alıyor. BM tarafından yapılan talep üzerine Türkiye’den bir personel, 2015 yılından itibaren UNSOM Askeri Danışman kadrosunda bulunuyor.
Nato kadrolarında 400’e yakın Türk askeri bulunuyor
İrtibat görevleri kapsamında Almanya ve ABD’de de az sayıda personel bulunduran Türkiye’nin, NATO karargahlarında Türkiye’ye tahsis edilen kadrolarda yurt dışı sürekli görevde 400’e yakın askeri personeli bulunuyor. TSK’nın 200’e yakın askeri personeli ise yurtdışındaki ataşeliklerde görev yapıyor. Türkiye’nin 81 ülkenin başkentinde askeri ataşeliği var.
54 ülkeden 29 bin 257 askere eğitim verildi
TSK, kara gücüyle de dünyada ün yapmış durumda. Onlarca ülke, Türk askerinden eğitim almak için sıra bekliyor. Dost ve müttefik ülkelerle imzalanan askeri eğitim işbirliği anlaşmaları kapsamında bugüne kadar 54 dost ve müttefik ülkeye mensup 29 bin 257 askeri personele Türk Silahlı Kuvvetleri eğitim kurumlarında eğitim verildi.2014-2015 döneminde 35 ülkeden 2 bin 763, 2015-2016 döneminde ise 3 bin 443 misafir askeri personele eğitim ve kurs verilmesi planlandı. Bazı ülkelere de mobil eğitim timleri gönderilmesi suretiyle kendi ülkelerinde eğitim, öğretim ve çeşitli kurslar verildi. Afganistan’da yürütülen eğitim faaliyetleri kapsamında Şubat 2010’da TSK tarafından açılan Kabil Gazi Askeri Eğitim Merkezi, Haziran 2010’dan itibaren Astsubay Temel Eğitim Merkezi olarak hizmet veryor. Bugüne kadar merkezde 8 bin 362 astsubay adayı ve 998 acemi Afgan eri eğitildi. Ekim 2009-Kasım 2010 tarihleri arasında Isparta Eğirdir’deki Dağ Komando Okul Komutanlığı’nda 12 Afgan bölüğüne (1.193 personel) eğitim verilirken, teçhizat ve donatım desteği sağlandı. Türk askeri bugüne kadar Afganistan’da toplam 20 bin 831 askeri eğitti. Somali Silahlı Kuvvetlerine mensup toplam 103 misafir askerî personel Türkiye’ye getirilerek çeşitli kurslara alındı. 11 Kasım 2014’de başlayan eğitimler 11 Aralık 2015’te tamamlandı. Somali askerine, Kara Lisan Okulunda Türkçe Lisan Eğitimlerinin ardından “Subay Temel Askerlik Anlayışı Kazandırma Eğitimi” ve “Astsubay Temel Askerlik Anlayışı Kazandırma Eğitimi” ile ihtisas eğitimi verildi. TSK’nın Pakistan’da da askeri eğitim verdiği biliniyor.
TSK her dönem barışı desteklemek için yurtdışında görev üstlendi
Türk Silahlı Kuvvetleri, soğuk savaş sonrası dönemde terörizm ve kitli imha silahlarının yayılması gibi risk ve tehditlerin yanı sıra, ülkesel ve bölgesel kriz ve çatışmaların ön plana çıkması üzerine oluşturulan barışı destekleme harekâtlarında da aktif rol aldı. Dünya barışının korunmasına yönelik Türkiye’nin katkısı, Kore Savaşı’na katıldığı 1950 yılında başladı. BM Somali Harekâtı’na katılan Türkiye, BM nezdinde Somali’de icra edilen UNITAF insani yardım ve barışı koruma harekâtına 02 Ocak 1993-22 Şubat 1994 tarihleri arasında bir mekanize bölükle katıldı ve bir yıl süre ile harekata bir Türk korgeneral komuta etti. Türkiye, 13 Temmuz 1992-2Ekim 1996 tarihleri arasında Eski Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ne yönelik ekonomik yaptırımlar ve silah ambargolarının desteklenmesi maksadıyla icra edilen Sharp Guard Harekâtı’na, Eski Yugoslavya hava sahasının kontrolü için tesis edilen Deny Flight Harekatı’na katkı sağladı. Arnavutluk’a insani yardım amaçlı ALBA Harekatı için oluşturulan uluslar arası güce 16 Nisan 1997-1 Ağustos 1997 tarihleri arasında 2 fırkateyn ve 2 amfibi gemisiyle ve 753 askeri personeliyle katkı sağlayan TSK, 27 Ağustos 2001-27 Eylül 2001 tarihleri arasında da bir bölük Türk askeriyle Makedonya’daki silahlı güçleri silahsızlandırma maksatlı icra edilen Essential Harvest harekatına katıldı. Yine Makedonya için icra edilen Amber Fox VE Allied Harmony harekatlarında ise karargah görevi üstlendi. Türkiye, Makedonya’da AB tarafından teşkil edilen Proxima Polis Gücü’ne Aralık 2003’ten itibaren 2 yıl süreyle jandarma personeli görevlendirdi. 2006 yılında BM’nin Kongo, Gabon misyonlarında görev üstlenen TSK, BM Sudan Misyonu’na ise Mart 2005-Temmuz 2010 tarihleri arasında 5 yıl süreyle karargah personeli ile katkı sağladı. 2004-2011 yılları arasında NATO’nun Irak’a eğitim desteğinde görev alan TSK, Mart-Ekim 2011 tarihleri arasında NATO’nun Libya’ya yönelik başlattığı Birleşik Koruyucu Harekatına (OUP) 4 fırkateyn, 1 denizaltı, 1 lojistik destek gemisi, 6 adet F-16 hava savunma uçağı, 2 adet KC-135 tanker uçağı, Özel Kuvvet karargâh personeli ile gemilerde konuşlu helikopterler, Su Altı Taarruz (SAT), Amfibi ve Sualtı Görev Timleri ile katılım sağladı. Türkiye, BM-Afrika Birliği Darfur Misyonu’na 2006-2011 yılları arasında katkıda bulundu.
Barışın teşkilinde gözlemcilik yaptı
Türkiye, dünya barışına katkı sağlamak için sadece NATO ve BM görevlerine katılımla kalmadı, çok sayıda tatbikatlarda ve uluslar arası gözlem görevlerinde de bulundu. İran-Irak savaşının ardından, tarafların ateşkes anlaşmasına uymalarını gözlemlemek ve birliklerin çekilmesine nezaret etmek amacıyla tesis edilen UNIIMOG misyonunda Türkiye, Ağustos 1988-Mayıs 1991 tarihleri arasında askerî gözlemci görevlendirdi. Irak-Kuveyt sınırındaki askerden arındırılmış bölgeyi gözlemleyerek sınır ihlallerini caydırmak ve düşmanca eylemlerin rapor edilmesi amacıyla oluşturulan UNIKOM misyonuna Mayıs 1991-Mart 2003 arasındaki dönemde katkı sağlayan TSK, BM Gürcistan Gözlem Misyonu’na da (UNOMIG) 1994-2009 yılları arasında personel katkısı verdi. İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü arasında 1985-1997 yılları arasında sürdürülen görüşmelerin sonucunda teşkil edilen El Halil’deki TIPH adlı uluslararası gözlemcilik görevine, Şubat 1997-Nisan 2008 tarihleri arasında personel katkısı sağladı. AGİT Kosova Denetim Misyonu’na (OSCE KVM) Mayıs-Eylül 1999 ayları arasında, Rusya Federasyonu’nun Çeçenistan’a yönelik harekatından kaynaklanan mülteci akını nedeniyle Gürcistan-Çeçenistan sınırında oluşturulan AGİT Gürcistan Sınır Gözlem Misyonu’na (OSCE BMO) Şubat 2000-Haziran 2009 arasında, Doğu Timor’da barış, güvenlik ve istikrarın sağlanması amaçlı teşkil edilen BM UNTAET misyonu ve BM Doğu Timor Destek Misyonu’na (UNMISET) Şubat 2000-Mayıs 2004 arasında katkı sağladı. BM Bosna-Hersek Misyonu (UNMIBH) “Askeri Danışmanlar Timi’ne Ocak 2001-Ocak 2002 tarihleri arasında, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde AB Polis Misyonu’na (EUPOL KINSHASA)Haziran 2006-Haziran 2007 tarihleri arasında personel katkısı sağladı.
34 ülkede 78 Türk şehitliği var
Türkiye, Malta’dan Hindistan’a kadar dünyanın dört bir yanında da Türk şehitliklerine sahip. Yurtdışında 34 ülkede 78 Türk şehitliği bulunuyor. En fazla Türk şehitliği Azerbaycan, KKTC, Ukrayna ve İsrail-Filistin bölgesinde yer alıyor. Türk şehitliği bulunan ülkeler; Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Cezayir, Çek Cumhuriyeti, Filistin, Güney Kore, Hindistan, Irak, İngiltere, İran, İsrail, İtalya, Japonya, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Letonya, Libya, Lübnan, Macaristan, Malta, Mısır, Myanmar, Polonya, Romanya, Rusya, Sırbistan, Suriye, Suudi Arabistan, Ukrayna, Ürdün ve Yunanistan olarak sıralanıyor. Osmanlı Devleti döneminde yapılan savaşlar sebebiyle Türkiye’den uzak coğrafyalarda şehit düşen Türk askerleri için oluşturulan şehitliklerin bakımı ve koruması büyükelçilikler tarafından yürütülüyor.
