Eski Mısırlılar devrinden bu yana bilinen Kudüs şehrinin insan yerleşimi çok daha eski tarihlere kadar gider. Nitekim Buhari’de yer alan Hadis-i Şerif’de rivayet edildiğine göre Allah Resulü (s.a.v.)’ne “Yeryüzünde inşa edilen ilk mescidin hangi mescit olduğu” sorulur. Hazreti Peygamber (s.a.v.) cevap verir: “Yeryüzünde inşa edilen ilk mescid, Mekke’deki Mescid’i Haramdır.” Sahabi tekrar sorar: “Ondan sonra hangisi” Rasülullah (s.a.v.): “Mescid’i Aksâ” cevabını verir. Sahabi yine sorar: “İkisi arasında kaç yıl vardır?” Hz. Peygamber “40 yıl” şeklinde karşılık verir bu kez.
Kudüs’ün en mukaddes üç şehirden biri olduğuna şüphe yoktur. Buhari, Müslim ve Sünen kitaplarında yer alan Hadis-i Şeriflerde ise Allah Resulü’nden şöyle rivayet edilmiştir.
“Sadece şu üç mescide ibadet kastıyla yolculuk yapılır. Mekke’deki Mescid-i Haram, Medine’deki Mescid-i Resul ve Kudüs’teki Mescid-i Aksâ.”
BİR BARIŞ YURDU
Kudüs, Allah Resulü (s.a.v.)’nün İsra ve Mi’racına şahitlik etmenin yanında bağrında nice peygamberi ve salih kulları barındıran mübarek bir beldedir. Hz. Peygamberden (s.a.v.) nakledilen bir hadiste şöyle rivayet edilmiştir: “Mekke’deki Mescid-i Haram’da kılınan her namaz, başka yerde kılınan yüz bin namaza eşittir. Medine’deki benim mescidimde kılınan her namaz, başka yerde kılınan bin rekat namaza eşittir. Kudüs’teki Mescid’i Aksâ’da kılınan her namaz, başka yerde kılınan beş yüz rekat namaza eşittir.”
Kudüs adına milattan önce 2 binli yıllara tarihlenen Mısır medeniyetine ait Tel Amarnu mektuplarında Uruşalim ve Betşalem olarak rastlanır. Asur metinlerinde Urusilimmu olarak geçen ismin İbranicesi Yeruşalayim olarak iki kelimeden oluşur. Yeruşalayim terkibinin ne anlama geldiği hakkında farklı yorumlar bulunsa da kabul edilen görüş “Darüsselam / Barış Yurdu” olduğu yönündedir.
VAHYİN MÜBAREK KILDIĞI BELDE
Müslümanlar tarafından kullanılan Kudüs adıysa “mübarek oluşa” işaret eder. İsra suresinin ilk ayetinde Allah-ü Teâlâ şöyle buyurmaktadır:
“Bir gece, kendisine bazı ayetlerimizi gösterelim diye kulunu Mescid-i Haram’dan çevresini mübarek kıldığımız Mescid-i Aksâ’ya götüren Allah eksikliklerden münezzehtir. O, gerçekten her şeyi işitmekte ve görmektedir.”
Ayette geçtiği üzere Mescid-i Aksâ’nın çevresi mübarek kılınmıştır. Hz. Davud, Hz. Süleyman, Hz. Zekeriya, Hz. Yahya ve Hz. İsa gibi pek çok peygamberin hatırasını taşıyan Kudüs şehrinin Müslümanlar açısından önemi pek büyüktür. Kudüs ayrıca Müslümanların ilk kıblegâhı olarak ayrı bir yere sahiptir. Kudüs’ün Müslümanlar açısından taşıdığı değeri en net ifade eden yine Hz. Peygamber (s.a.v.) olmuştur. Ebu Davud’un Sünen kitabında geçen ve Müminlerin annesi Meymune Validemizden nakledilen bir hadis aynen şu şekildedir:
Meymune Validemiz (radıyallahu anhâ) anlatıyor: “Ey Allah’ın Resûlü dedim, bize Mescid-i Aksâ hakkında fetva verin!”
“Oraya gidin, içinde namaz kılın!” buyurdular. Fakat o vakitler oraya gitmek pek kolay değildi. Zira her tarafta savaş hüküm sürüyordu. Allah’ın Resulü (aleyhissalâtu vesselâm) bu durumu nazar-ı itibara alarak sözlerini şöyle tamamladı): “Gidip içinde namaz kılamıyorsanız, hiç olmazsa kandillerinde yanacak zeytinyağı gönderin!”
SAHIP ÇIKMAK ZORUNDASIN
İbadet için gidilmesi gereken, gidilemezse bile sahip çıkılması Hz. Peygamber (s.a.v.) tarafından tavsiye değil bilakis emredilen bir yerden bahsediyoruz. Neymiş? Kudüs’e sahip çıkmak mec-bu-ri-yet imiş! NOKTA!
Herşeyden önce Kudüs’ü doğru anlamak, doğru tanımak şart.
Kudüs neresidir?
Henüz delikanlı çağında dev cüsseli Calut’a meydan okuyan Hz. Davud’un fetih yurdudur. Bir tek sapanla devler ülkesini teslim alan yiğitliğin diyarıdır. Kudüs yeryüzünün vicdanıdır. Zulme karşı direniş destanı yazan binlerce delikanlı Davud’u bağrında barındırmış, defalarca yakılıp yıkılsa da asla boyun eğmemiştir. Bir Anka kuşu gibi küllerinden yeniden doğmayı hep bilmiştir.
SORULARIN EN ZORU
Kudüs, her ne olursa olsun vazgeçmeyişin, sabrın, ribatın hakiki mânâsını bulduğu topraktır.
Kudüs, bütün benliğinle adanma, tel tel sınanmadır.
“Filistin bir sınav kâğıdı
Her mü’min kulun önünde” demiş ya şair.
Kudüs işte o sınav kâğıdının en çetrefil, en terleten sorusudur!
