Yıl 1976… Bir avuç genç olarak, davamızın tebliği için meydan meydan dolaşırdık. Bir gün Taksim’de, Bir Galatasaray Lisesi önünde… (O zamanlar İstiklal Caddesi trafiğe açıktı), bir gün Karaköy’de. Bir gün Fatih otobüs durağı önünde, bir gün Beyazıt Meydanı’nda, bir gün Aksaray’da. Elimizde Gölge Dergisi, Şura Gazetesi, telaşla bir o yana bir bu yana gidip gelen insanlara haykırırdık:
“….kurşunların türküsü çalınmakta
Budo dağlarında
Bağımsızlık için, kardeşlik için,
İnsanca yaşamak için.”
Filipinli, Morolu Müslümanların sesi olmaya çabalardık.
Rahmetlik reisimiz Metin Yüksel’in, Fatih’in bazı sokaklarında ve Mecidiyeköy Camii yakınında, bir evin yan cephesine çizdiği 6-7 metre boyundaki BABA İDRİS resmi, tüm heybetiyle gözümün önündedir hâlâ. Aynı şekilde Metin Yüksel’le âdeta özdeşleşen kendi elleriyle çizdiği Filipinli bir savaşçı – Filipin Davası Müslümanların Davasıdır Akıncılar Afişi. 1977 yılında Milli Türk Talebe Birliği ve Fatih Akıncıları olarak İstanbul Valililiği önünde gerçekleştirdiğimiz, Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos protesto gösterisi. Ömer Kesmen Kardeşimin 30 Aralık günü sosyal medyada, bir resmin altında şu mesajını görünce, yukarıdaki hatıralarım canlanıverdi birden…
Selamun aleyküm
Bu resim bugün çekildi ve çok anlam taşıyor.
Sağ tarafımda Sami Mansur Gambar. Moro İslami Kurtuluş Cephesi askeri kanat komutanı. Sol tarafımda Galvez Filipinler Genelkurmay Başkanı,
Şu anda barış görüşmelerini yürütüyor. Müslimin Sema Moro Ulusal Cephe Lideri. Bai Sandra Sema Milletvekili Ve Dr Hanım Hıristiyanların temsilcisi. Gerek Filipin hükümetinin, gerekse Moro Müslümanlarının barışı istemelerinin samimi bir göstergesi.
İnşaallah 21 Ocak’ta yapılacak referandumdan, olumlu bir sonuç çıkacak ve Moro’da özerk yapının ilk adımı atılacak. Rabbim kardeşlerimizin yar ve yardımcısı olsun. Rabbim bizleri cennetinde buluştursun.
FİLİPİNLER VE MORO MÜSLÜMANLARI
Filipinler bölgesine İslamiyet, ticaret yolu vasıtasıyla 15. yüzyılda ulaştı. Bölgeye ulaşan Müslüman tacirler, yerli halkla evlenerek Filipinlerin geneline İslam’ın yayılmasına vesile oldu. Müslümanlar Mindanoa, Palawan ve Sulu takımadaları bölgelerinde bulunan Maguindanao, Lanao Del Sur, Sulu, Tawi ve Basilan’da yoğun olarak yaşamaktadırlar.
Moro Müslümanları adı, Moor (Fas’lı) sözünden gelmektedir. Filipinler nüfusunun aşağı yukarı % 11’i Müslüman’dır. Günümüzde 10 Milyon civarında Müslüman yaşadığı tahmin edilmektedir. Moro Müslümanlarının, 20. Yüzyıla kadar bağımsız devletleri vardı. İkinci Dünya Savaşı sonrasında, Amerikalıların hakimiyetindeki Filipinler bölgesi, Hıristiyan Filipinlilere bırakılınca, bağımsızlıklarını tekrar elde etmek için siyasi müzakerelere başladılar, fakat bir sonuç elde edemediler. Bu arada 1965 yılında Ferdinand Marcos iktidarı ele geçirdi ve ülkede sıkıyönetim ilan etti.
1960’ların sonlarına doğru gelindiğinde Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi (Moro National Liberation Front, MNLF) oluşturuldu. Merkezi Mindano kentinde bulunan örgüt, Marcos’un baskıcı idaresine karşı, 1972 yılında eylemlerini artırdı. Marcos Hıristiyan Filipinler ordusunun yarıya yakın kısmını, bölgeye sevkederek, Müslüman katliamına girişti. 50 bin civarında Müslüman katledildi. Bir o kadar Müslüman halk da, Malezya’nın Sabah eyaletine sığınmak zorunda kaldı. 1976 yılı sonlarında ateşkes ilan edildi, özerklik görüşmeleri başlatıldı. Bu görüşmelerden bir sonuç çıkmaması üzerine hareketin Liderleri Num Misuari ve Selamet Haşimi Bağımsızlık hedefi doğrultusunda bir kararı dünyaya duyurdular. MNLF içinde bölgesel ayrılıklar baş göstermeye başladı ve 1981 yılında Selamet Haşimi Moro İslami Kurtuluş Cephesini kurarak hareketten ayrıldı. Her iki örgüt ayrı çatı altında mücadelelerini sürdürdü. 1996 yılına gelindiğinde MNLF ile Filipinler hükümeti arasında, bir uzlaşma oluştu ve Müslümanların çoğunluklu olarak yaşadığı Mindanoa Adasında, Müslüman Mindanoa Özerk Bölgesi kurulmasında, anlaşmaya varıldı. Fakat 2000 yılında Filipin Başkanı Joseph Estrada tarafından, bu sözleşme iptal edildi. Buna cevaben, Moro Cephesi ulusal cihad ilan etti. 2006’da Filipin hükümeti geri adım atarak, İslami Hareket ile barış anlaşması imzaladı. Çeşitli sebeplerle anlaşmalar, bir türlü yürürlüğe konulamadı. 2011 yılında silahlar tekrar sustu ve görüşmelere başlanıldı. Moro Müslümanları görüşmelere, Moro Anayasası teklifini getirdi. Görüşmelerin Malezya’da yapılması ve Bağımsız İzleme Heyeti gözetiminde yapılması kararına varıldı. 2014 yılında geniş kapsamlı bir anlaşma imzalandı. Fakat Filipinler Devleti içerisindeki bürokrasi tarafından bu anlaşma, bir türlü yerine getirilmedi ve 2015 yılı Ocak ayında Filipinler Devleti içerisinde barış istemeyen bir grup tarafından, Moro İslami Kurtuluş Cephesi idaresi altındaki Mamasapano şehrine bir operasyon gerçekleştirdi ve 44 Filipin askeri ile 18 savaşçı hayatını kaybetmesiyle, Bangsamoro Çerçeve Anlaşması’nın meclise gelmesi ertelendi.
2016 yılı Haziran’ında Filipinler Devlet Başkanlığı’na Rodrigo Duterte’nin seçilmesiyle, görüşmeler yeniden başladı. Duterte 2018 Temmuz ayında, Moro Müslümanlarına kapsamlı özerklik sağlayan yasayı onayladı.
Yasaya göre en erken 90 en geç 150 gün içinde, Moro Müslümanlarının yaşadığı bölgede halk oylaması yapılacak. Halk oylaması olumlu sonuçlanırsa Moro Müslümanlarının yoğun olarak yaşadığı Mindanao Eyaleti ve çevresindeki adalarda Bangsamoro Özerk Hükümeti kurulacak, Şeri hükümlerin uygulanacağı mahkemeler kurulabilecek, Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi (MUKC) ve Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİKC) savaşçıları, kolluk kuvvetlerine katılabilecek. Lanao del Norte Eyaletindeki 6 belediye ve Katabato Eyaletindeki 39 kasabada yapılacak referandumla özerk bölgelere dahil olacak.
Söz konusu referandum 21 Ocak 2019 tarihinde yapılacak.
İnşaallah, Müslümanların baş belası olan DEAŞ uzantılı örgütlerin sabotesi olmadan, hayırlısı ile bu referandum sonuçlanırsa; Moro Müslümanlarının, yüzlerce yıldır süren ve yakın tarihte de, 1970’lerde başlayan mücadelesi, zaferle neticelenmiş olur. Rabbim yardımcıları olsun.