Anadolu coğrafyasının en büyük zenginliklerinden biri de müzik kültürümüz. Yüzyıllarca bu toprağın acısı ve sevinciyle beslenen ezgilerin bazılarının farklı amaçlara hizmet ediyor olması şaşırtıcı değil. Şaşırtıcı olan, bunların dilimize pelesenk olması. Anlayacağınız teröre adanmış türküler aslında sandığımızdan çok daha fazla. Size Âşık Daimi’nin meşhur “Ne ağlarsın benim zülfü siyahım” türküsünün aslında bir PKK’lı için yazıldığını söylesem! Hatta Çözüm Süreci için 2013’de yapılan o büyük Diyarbakır mitinginde Şivan Perwer ve İbrahim Tatlıses’in birlikte söylediği Megri Megri’nin de yine “gerilla”ya ağıt olduğunu eklesem, ne düşünürdünüz? Ne gariptir ki “terör” için yazılmış türküler bunlarla sınırlı değil. Hâlâ birçok Kürt, hatta Türk düğününde halay müziği olarak çalınan ‘Oramar’ da aslında Dağlıca Baskını’nda ölen 12 askerimizi öldürenleri anlatan bir şarkı! Yani bildiğiniz o türküler, aslında bildiğiniz gibi değil. Gelin kulağınıza tanıdık gelecek bu melodilerin hikâyelerine bir daha bakalım.
Bir terörist ağıdı: Megri Megri
Megri Megri isimli türkü 2013 yılında çözüm süreci için gerçekleştirilen ünlü Diyarbakır mitinginde dikkatleri üzerine toplamıştı. Günlerce sosyal medyada paylaşılan, kayıtları defalarca dinlenen türküyü o tarihte, barış adına Şivan Perver ve İbrahim Tatlıses beraber okumuştu. Hem Türk hem de Kürt halkının gönlünde yer eden bu türkünün aslında PKK’lı terörist Zeki Yıldız için yakılmış bir ağıt olduğunu söylesek çok şaşırırsınız muhtemelen. 1980 yılında PKK’nın ilk dönem kadroları içinde yer alan Zeki Yıldız, birçok çatışmaya katıldıktan sonra bir operasyon esnasında öldürülür. Yıldız’ın ölümü üzerine de örgüte destek veren bir müzisyen tarafından “Megri Megri” ağıtı yakılır. Unutmadan ekleyelim, miting esnasında türkünün farklı bir versiyonu okunmuştu. Ama nakarat hepsinde aynı. Orijinal olarak bilinen kaydın sözleri şöyle:
Zeki kışto bermalane
Megri megri dayê megri
Zeki kışto bermalane
Zamun xırab entê dane
Zeki’yi öldürdüler evlerin önünde
Ağlama ana ağlama
İçinde olduğumuz kötü bir zamandır
2007 yılında gerçekleşen Dağlıca Baskını hâlâ hafızalarımızda. Hatırlayacağınız üzere Hakkari’nin Dağlıca Köyü’nde bulunan TSK Komando Taburuna 200 PKK’lı tarafından bir saldırı gerçekleştirilmişti. 12 askerin hayatını kaybettiği, 8’inin de esir alındığı olay uzun süre gündemimizde kaldı. Esir askerlerin örgüte ait kanallara çıkartılması ise farklı tartışmalara yol açtı. Türkiye’yi yasa boğan bu olaydan kısa bir süre sonra PKK militanlarından oluşan Koma Awazên Çiya grubu Oramar (Dağlıca) Türküsü’nü yaptı. Baskının övüldüğü, kahramanlık destanı gibi aktarıldığı parça için bir de klip çekildi, bazı örgüt kanallarında gösterildi. İşin ilginci, malum türkü hâlâ Kürt düğünlerinin halay müziklerinden biri. İddialara göre bazı Türk düğünlerinde dahi, anlamı bilinmediğinden çalınmışlığı var. Türkünün çeşitli platformlardaki video kayıtları ise on binlerce kez dinlenmiş. Bazı siyasi partilerin etkinliklerinde de çalındığı biliniyor. Türkünün sözleri şöyle:
“Oramar yüksektir, yayla, vadi ve köydür.
Gerilla toplanmış halaya tutuşmuş.
Arkadaşlar başkaldırdı
Üç gün üç gece direndiler.
Turanlıların pergelini
Perişan ettiler
Rom’un (Türklerin) tahtını salladılar.
Dünyaya seslerini duyurdular
Gerilla güzel intikam aldı.”
Bir de seçim şarkımız var
Kötü bir şaka gibi ama teröre yakılmış şarkılardan birinin bestesini de HDP geçtiğimiz seçimlerde kullanmıştı. “Biz Apo’ya söz verdik” adıyla bilinen şarkı Hozan Diyar’a ait. Tam 20 yıl önce yapılan şarkı, daha ziyade kandan ve intikamdan bahsediyor. HDP’nin oldukça bilinen bu intikam şarkısını kullanarak bir barış türküsü üretme çabası hayli garip bulunmuştu. Olay farklı tartışmaları da beraberinde getirdi.
‘Geliyoruz’dan
‘Yıldızlar
Kuşandık’a
Sayısız örneği bulunan terör ezgilerinin en dikkat çekicilerine Grup Yorum’un imza attığını söyleyebiliriz. Birçok çalışması DHKP-C ve PKK’nın yer aldığı olaylarla ilişkilendirilen grubun “Geliyoruz” albümündeki Sibel Yalçın Destanı isimli şarkı bunlardan biri. Şarkının adandığı DHKP-C’li Yalçın, 1995’de Şişli DYP İlçe Başkanlığı binası önünde nöbet tutan polis Rüştü Erdem’i şehit etmiş, akabinde düzenlenen operasyonda çatışma esnasında öldürülmüştü. “Yıldızlar Kuşandık” adlı şarkının sözleri ise yine bir DHKP-C’li olan Eyüp Beyaz’a ait. Beyaz, 2005 yılında Adalet Bakanlığı’na intihar saldırısı düzenlemek isterken öldürülünce grup albümdeki parçayı ona adamıştı.
Ne ağlarsın benim zülfü siyahım
Erzincan Tercan’lı İsmail Aydın’a (bilinen ismiyle Âşık Daimi) ait “Ne Ağlarsın Benim Zülfü Siyahım” isimli türküyü bilirsiniz. TRT sanatçısı olan Daimi’nin eseri, sayısız sanatçı tarafından seslendirilen duygu yüklü bir ağıttır. Bu eserin arkasında sakladığı hikâyede ise Âşık Daimi’nin oğlu Kazım Aydın var. Kazım Aydın, PKK’nın Tunceli bölgesinde faaliyete geçen ilk terörist gruplarında yer alıyordu. Birçok çatışmaya katıldıktan sonra 1981 yılında Erzincan – Pülümür civarındaki bir operasyonda öldürüldü. Daimi, bu türküyü oğlunun ölümü sonrasında eşine hitaben söylemiş.
“Ne ağlarsın benim zülfü siyahım
Bu da gelir bu da geçer ağlama
Göklere erişti figanım ahım
Bu da gelir bu da geçer ağlama”
