Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı / International Defence Industry Fair ya da bilinen kısaltmasıyla IDEF’17, 9-12 Mayıs 2017 tarihleri arasında TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde ziyaretçilere kapısını açtı. İlki 1993 yılında düzenlenen ve tekli yıllarda olmak üzere iki yılda bir gerçekleştirilen Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı, Cumhurbaşkanlığı’nın himayesinde, Milli Savunma Bakanlığı’nın uhdesinde ve Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’nın yönetim ve sorumluluğu altında.
Savunma Sanayii ile doğrudan veya dolaylı bağlantılı bütün iş kollarını kapsayan IDEF, gerek ülkeler, gerekse şirketler bazında hem önemli bir tanıtım platformu, hem de uluslararası bir pazar niteliğini taşımaktadır. Her yeni etkinliğin bir öncekini katılımcı ülke, heyet ve firma sayısı itibariyle geçtiği IDEF’in bölge açısından en büyük, küresel anlamda ise beş büyük fuardan birisi olduğunu söylemek mümkündür.
2015 yılındaki bir önceki fuara 53 ülkeden 781 şirket katılmış, 18’i kabine üyesi ve 6’sı genelkurmay başkanı olmak üzere toplam 493 üst düzey yabancı delegasyon fuara katılım yapmış, 110 ülkeden 60 bin civarında ziyaret gerçekleşmişti.
NATO ambargosundan bugünlere
“Kötü komşu hacet sahibi yapar” deyimini hepimiz duymuşuzdur. Kıbrıs Barış Harekâtı’na misilleme olarak ABD tarafından ülkemize uygulanan ambargonun bize çok çektirdiği malum. Savaşın ortasındaydık ve Kaddafi uçak yakıtı rezervlerini açmış olmasaydı uçaklarımız yerinden kalkamayacak, her türlü hava saldırısına açık bir halde kaderimizi bekleyecektik. Bu ambargo bize yeni bir deyim öğretti: “Kötü müttefik silah sahibi yapar.” Bugün eğer ülkemizde bir Aselsan varsa, bu sayededir. 2002’den sonra savunma yatırımları daha da büyüdü. Ve Türkiye tamamen yerli, kendi silahını üreten bir ülke olma yolunda büyük mesafeler kat etti. IDEF fuarı bu hedefin kilometre taşlarını görmemizi sağlıyor. Fuarı takip ederken bu gözle, bu bakış açısıyla değerlendirmek gerekiyor.
2015 yılında göze çarpanlar
IDEF 2017’nin yıldızlarına geçmeden önce 2015 yılının öne çıkan ürünlerine şöyle bir göz gezdirelim.
- Türkiye’nin ilk yerli taktik İHA’sı Bayraktar Blok 2.
- Aselsan Torpidoya Karşı Savunma Torpidosu (TORK)
- ROKETSAN Rokete dayanıklı Seyyar Karakol
- Savunma Sanayii Müsteşarlığı Hafif Tank Kaplan Projesi
- Epson 360 derece görüntüleme sistemi
2017’nin yıldızları
Sadece ASELSAN’ın 120’si ilk kez sergilenen 300 ürünle katıldığı IDEF 2017’nin şüphesiz çok fazla yıldızı var. Ancak biz yerimiz elverdiği kadar, on tanesini sizler için seçmiş bulunuyoruz.
Tamamı yerli üretim Pusat
İlk defa IDEF 2017’de sergilenecek olan Pusat, TÜMOSAN tarafından hayata geçirilen Milli Entegre Taktik Tekerlekli Araç Projesi MENTAP’ın ürünü. MENTAP’ın amacı ise gelişmiş ülkelerde yüzde 95’leri bulan, ülkemizde ise yüzde 50’ler civarını bir türlü aşamayan savunma sanayiindeki yerlilik oranını yukarılara çekmek. Pusat, dünya standartlarında 4×4 taktik tekerlekli bir zırhlı araç niteliğine sahip.
Yüksek yerlilik oranı: TÜMOSAN’ın tasarlayıp ürettiği milli motor, şanzıman, güç aktarma ve süspansiyon ve elektronik sistemler kullanıldığı için yerlilik oranı %100’e yakın…
Yüzde 30 yakıt tasarrufu: TÜMOSAN tarafından geliştirilen ve yüksek verimlilikte çalışan yeni nesil 4 silindirli TÜMOSAN motoru, otomatik TÜMOSAN şanzımanı ve güç aktarma sistemi ile %30 yakıt tasarrufu sağlanıyor.
Modüler tasarım: Farklı silah ve balistik koruma sistemleri ile elektronik donanımların entegrasyonu sayesinde aracın tasarımı istenilen görev profiline uygun hale getirilebiliyor.
Dengeli zırh koruması, hareket ve taşıma kabiliyeti: TÜMOSAN tarafından geliştirilen bağımsız süspansiyon sistemi ile arazi şartlarında yüksek manevra kabiliyetine, yüksek performansa sahip dizel motoru ile daha uzun menzil taşıma kabiliyeti ile tehdit ortamının gerektirdiği zırh korumasına sahip.
TÜMOSAN yerli motor ve şanzıman sistemi
1975 yılında kurulmuş olan Türkiye’nin ilk dizel motor üreticisi TÜMOSAN, yine bir ilki başardı ve Türkiye’nin ilk 8 ileri vitesine sahip yerli şanzımanını üretti. 300 Beygir gücü ve 1250 Nm motor kapasitesinde kullanılabilecek DURA 1300 modeline ait tüm versiyonların geliştirilmesi tamamlanmış ve prototipler üretilip, fonksiyon, doğrulama ve dayanım testleri aşamasına geçilmiştir. DURA 1300 sahip olduğu aktif yağlama sistemi sayesinde yüzde 60 dik eğim ve yüzde 30 yan eğimde uzun süre yüksek performansta çalışabilecek şekilde tasarlanmıştır. TÜMOSAN hâlihazırda yılda 75 bin dizel motor üretim kapasitesine sahiptir.
ROKETSAN Bora kısa menzilli balistik füze
Fuar devam ediyorken Milli Savunma Bakanı Fikri Işık’tan Sinop’ta 280 km menzilli milli füze Bora’nın testine dair açıklama geldi. İhraç versiyonu Khan ismiyle tanıtılan füzenin çapı 610 mm. Yüksek teknoloji ürünü seyrüsefer ve otomatik tevcih sistemleri sayesinde ‘at ve uzaklaş’ taktiğiyle çalışıyor. Sistem, farklı marka ve modellerde araç, telsiz, güç sistemi, seyrüsefer sistemi gibi alt sistemlere sahip olacak şekilde kullanıcının lojistik altyapısı ve ihtiyaçlarına göre tasarlanabiliyor.
Milli tank Altay
Otokar üretimi milli tank Altay’ın Ana Muharebe ve Asimetrik Harp olarak iki modeli fuarda görülebilir. Altay Asimetrik Harp Tankı (AHT), Otokar tarafından Ana Muharebe Tankı (AMT) Gövde ve Kule platformu üzerine geliştirildi. Günümüzde daha çok meskûn mahallerde geçen asimetrik harp şartlarının yoğunluk kazanması nedeniyle, modern orduların uygun donanıma sahip tank ihtiyacının artacağını öngören Otokar, 20 kişilik özel bir ekip ile 5 ay gibi kısa bir sürede Altay AHT’yi tasarladı. Dünyadaki benzerlerine göre daha üstün beka, hareket kabiliyeti ve ateş kabiliyeti özelliklerine sahip Altay AHT’yi, Altay AMT’den ayıran başlıca özellikleri ise; zırh sistemi, görev donanımları ve burulabilen milli süspansiyon sistemi olarak sıralanabilir.
ASELSAN lazer silah sistemi
ASELSAN, TÜBİTAK ve Bilkent Üniversitesi işbirliğinde geliştirme çalışmaları süren Yüksek Güçlü Lazer Sistemi (YGLS) ilk mili lazer silah sistemidir. ASELSAN’ın şimdilik 20 kW elektrik gücünü iletecek şekilde ürettiği yönlendirilmiş enerji silah sistemi, ilk etapta gemilere monte edilecektir. ASELSAN hibrit sistemi, 20kW bir lazer silahı ile konvansiyonel alçak irtifa hava savunma silahının birlikte çalıştığı bir tasarıma sahip. “Hibrit Silah Sistemi”, hafif, modüler ve sabit bir taret üzerinde füze atıcı sistemi ve daha kısa menzilde ani beliren tehditlere karşı etkili olabilecek. Lazer silah sistemi ile hava platformlarına, insansız hava araçlarına, seyir füzelerine ve havan mühimmatlarına karşı alçak irtifa hava savunma imkânı sağlayacak şekilde tasarlandı. Söz konusu lazer silahının önemli ve kritik bileşenlerinin milli olarak geliştirilmesi amaçlanıyor. Proje kapsamında lazer kaynağı, tamamen yurtiçi yetenekler kullanılarak geliştirilecek.
Yeni İHA Mühimmatları
ROKETSAN şirketinin insansız hava araçları (İHA) için geliştirdiği yeni tip mühimmat olan MAM-L ve MAM-C bombaları ilk defa Baykar Makina/Kalekalıp ortaklığı tarafından üretilen Bayraktar TB-2 insansız hava aracında (İHA) kullanıldı. MAM-L UMTAS teknolojisi üzerinden geliştirilirken MAM-C ise daha hafif yapısıyla Cirit füzesinden esinlenmiştir. Her ikisinin de menzili 8 km civarıdır.
ASELSAN Tufan Elektro manyetik top ve mühimmatı
ASELSAN’ın en dikkat çekici ürünlerinden birisi de Tufan elektro manyetik top. Dünyada halen geliştirme safhasında olan elektromanyetik top tasarımı Tufan, mühimmat fırlatma yanında elektromanyetik teknolojiyle uçak gemilerinden uçakların kalkış için fırlatmasında da kullanılabiliyor. ABD’nin yeni nesil uçak gemilerinde sıkıştırılmış hava yerine elektromanyetik fırlatmayı kullanacağı biliniyor. ASELSAN tarafından geliştirilen elektromanyetik teknoloji, yapılan deneylerde ses hızının 6 katı çıkış hızıyla mühimmat fırlatmayı başarmış durumda.
HİSAR-O orta menzilli hava savunma sistemi
HİSAR Füzeleri, askeri üs, liman, tesis ve birliklerin hava tehditlerinden korunması amacı ile savaş uçaklarına, taarruz helikopterlerine, seyir füzelerine ve insansız hava araçlarına karşı kullanılan hava savunma füzeleridir. Füze sistemi modüler yapıda, farklı platform entegrasyonlarına değişen atış kontrol ve komuta kontrol altyapılarına uyumlu şekilde tasarlanmıştır.
MAM-15 12.7 mm keskin nişancı tüfeği
Tüm dünyada büyük başarı sağlayan Mili Piyade Tüfeği MPT-76’den sonra yeni silah tasarımlarına hız kesmeden devam eden Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK), 1200 metre menziliyle 7.62 milim çapında Türkiye’nin ilk milli keskin nişancı tüfeği JMK Bora-12’yi üretmişti. Yeni çıta ise 1800 metre menzilli, 12,7 milimlik MAM-15.
