Bir Asya ülkesi olarak tasnife girse de, Japonya ana karadan uzakta, Büyük Okyanus’un bir köşesinde, en yakın komşusu Güney Kore’ye neredeyse 1000 kilometre mesafede ayrı bir kültür ve medeniyettir. Kendine mahsus Şintoizm diye bir dini, Samuray’dan Buraku’ya değin farklı sosyal kastları vardır. Japonya’ya mahsus başkalıklardan biri de “gengo”dur. Peki, gengo nedir? Her yeni imparatorla birlikte değişen dönemin adıdır. Yeni bir zaman algısı, yeni bir hayat anlayışıdır. Antik Çin’e dayanan ve zamanla Vietnam’dan Kore’ye değin yayılan bu anlayış, zamanla bu ülkelerin hepsinde tarihe karışmış, şu anda sadece Japonya’ya mahsus bir gelenek olarak devam etmektedir.
İmparatora dokunamazsın
Her değişen imparatorla birlikte Japon toplumu yeni bir çağın kapısını aralar. Bu anlayışın temelinde İmparator kavramının Japon kültüründeki muazzam yeri bulunmaktadır. Japon imparatoru, ülkenin milli dini Şintoizmin içerisinde mistik bir yer tutmuş, Japon toplumunun sorgulanamaz tanrısı haline gelmiştir. Nitekim II. Dünya Savaşı’nda tepelerine atom bombası yemelerine rağmen pes etmeyen Japonlar tek bir şartla Amerikan güçlerine boyun eğmişlerdir. Bu da “İmparator’un dokunulmazlığı” şartıdır. Aksi takdirde Japonya’yı işgal etmek ve bunun için de büyük bedeller ödemek zorunda kalacak Amerikalılar bu şartı kabul etmişlerdir. Neticede savaş yıllarının Japon Başbakanı Hideki Tojo’yu bile 23 Aralık 1948’de yargılayıp asmalarına rağmen İmparator Hirohito’ya kimse el sürememiştir. 1926 yılından 1989 yılındaki ölümüne dek 63 yıl ülkenin başında kalan İmparator Hirohito, 88 yaşında eceliyle ölmüştür.
Barış çağından düzen çağına
Hirohito’nun ölümünden sonra yerine oğlu Akihito geçmiş ve onunla birlikte ülkede “showa” devrinden “heisei” dönemine geçilmiştir. Hirohito devrinin gengo’su showa “parlayan ülke” anlamına gelirken Akihito döneminin heisei ise “barış”ı simgeliyor. Oğlu Naruhito lehine tahttan feragat eden Akihito’nun heisei dönemi 1 Mayıs 2019’dan itibaren yerini “reiwa”ya yani “düzen”e bırakmış olacak.
Yeni Japon çağını simgeleyen ‘Reiwa’ belki bir zamanlar olduğu gibi siyasi bir ehemmiyet arzetmeyecek fakat günlük hayatı fazlasıyla etkileyecek. Pek çok resmi belge yeni dönemin ruhuna uygun bir şekilde yenilenecek.
Şiir antolojisinden alıntı
Japon Başbakanı Şinzo Abe’nin açıklamasına bakılırsa , “reiwa” kelimesi 7. yüzyıl Japon şiir antolojisi “Manyoşu”dan alıntı. Manyoşu, Japonya’nın en eski şiir antolojisi olarak biliniyor ve pek çok önemli milli unsuru ihtiva ediyor. Reiwa ile birlikte ilk kez bir şiir antolojisinden gengo seçimi yapılmış oluyor. Japon Başbakanı’nın iddiasına göre, “Sert bir kıştan sonra baharın gelişiyle tomurcuklanan çiçeklerin açması gibi Japonya’yı herkesin rüyalarını gerçekleştirebileceği bir yer haline getirme ümidiyle” bu kelime tercih edilmiş.
