Suriye savaşı bitti mi?

Türkiye, Rusya ve İran liderlerinin Soçi’de yaptıkları zirve, Suriye savaşının başladığı tarihten bu yana barış adına atılmış ilk ve en güçlü adım oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya lideri Putin ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani, savaşı bitirecek adımların ötesinde, Suriye’nin yeniden kurulması, inşası için somut maddeler üzerine anlaştı. Suriye’nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliği, tutukluların serbest bırakılması, bütün terör örgütlerinin tasfiyesi, BM gözetiminde adil ve şeffaf seçimler yapılması gibi maddeler, aslında bir savaşın bittiğinin, yeni bir gelecek kurmaya dönük temellerin atıldığının işaretleriydi.

Türkiye’nin PKK/PYD konusundaki hassasiyeti dışında hemen her konuda çözüme dönük güçlü adımlar atılıyordu. PKK konusunda ise, ABD’nin terör örgütüne verdiği silah desteği, ülkenin kuzeyini Suriye’den koparmaya dönük projesi, bunun “Türkiye’nin çevrelenmesi” şeklinde algılanışı dolayısıyla daha karmaşık bir sorun olduğu ortadaydı. Ancak Putin, zirveden bir gün önce Beşşar Esad’la görüşmüştü ve bu görüşme de Soçi’de yapılmıştı.

Putin’in Erdoğan’a; “Esad da sizin gibi PYD konusunda çok hassas, PYD’ye karşı” şeklindeki sözleri, Ankara-Şam arasında bir yakınlaşma ihdas etmeye dönük bir arayış gibiydi. Soçi’den dönerken Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uçakta “Esed’le görüşme ihtimaliniz var mı” şeklindeki sorularımıza verdiği cevapta, “Her şey çok hızlı gelişiyor, neler olacağı bilinmez” mealindeki ucu açık sözleri de artık Suriye savaşında bir dönüm noktasına gelindiğinin işaretiydi.

24 Kasım’da, Soçi’deki zirvede alınan kararları pekiştirici ve şaşırtıcı bir gelişme yaşandı. ABD Başkanı Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı aradı ve PKK/PYD’ye artık silah verilmeyeceği sözünü verdi. Trump, görüşmeden hemen önce yaptığı açıklamada ise Ortadoğu’daki birçok sorunun kendisine miras kaldığını, Suriye’ye girmenin bir hata olduğunu ve bu hataya son verileceğini söyledi.

Türkiye, İran ve Irak’ın, Suriye’nin kuzeyindeki referandum projesini boşa çıkarmasından sonra İran ve Rusya ile hem Suriye savaşını bitirmeye hem de Suriye’nin kuzeyindeki PKK terör koridoruna son vermeye dönük son derece ciddi adımlar atılmış oldu.

Geriye tek bir soru kaldı:

Trump, ABD derin devletine sözünü dinletebilecek mi? ABD derin devleti de olsa, DEAŞ bittikten sonra artık Suriye’de sadece PKK/PYD ile tutunması artık mümkün değil.

Belki de otuz yıldır, bölgede ilk kez savaş rüzgârlarını tersine çevirecek bir gelişme yaşandı. Suriye’de savaşın bitmesi, bütün bölgede açılacak yeni cephelerin şimdiden kapatılmasıdır.